Poniżej prezentujemy drugą część skrótu założeń strategii do programu Polski Przemysł Przyszłości, opracowanych przez naszych ekspertów.
W kreowaniu tej strategii Program PPP, którego realizatorem jest Fundacja Polskiego Przemysłu Przyszłości biorą udział eksperci z Instytutu Analiz Strategicznych Fundacji ALTUM: Sławomir Malewski oraz dr Bartosz Walter. W pracach tych bierze udział także zespół ekspertów z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo – Sieciowego, w tym jego dyrektor dr inż. Cezary Mazurek.
Konteksty wewnętrzne – wyzwania
- Reindustrializacja polskiej gospodarki: potrzeba „Nowego Centralnego Okręgu Przemysłowego”, w oparciu o wysokie technologie i przeskoczenie na wysoką pozycję w łańcuchu wartości;
- Przeniesienie strategicznych gałęzi przemysłu do Polski w ramach zachodzącej reorganizacji łańcucha wartości gospodarki amerykańskiej, a co za tym idzie przekierowania do Polski przepływu strumieni strategicznych: kapitału, towaru, technologii i ludzi;
- Utworzenie w Polsce środowiska dla inwestycji w twarde technologie;
- Stworzenie „nowej Gdyni” (jednym z takich projektów może być Centralny Punkt Komunikacyjny) – polskiego okna dla światowego przepływu towarów, usług i kapitału zarówno wzdłuż osi północ-południe jak i na Nowym Jedwabnym Szlaku;
- Aktywacja polskich przedsiębiorstw i instytucji finansowych do inwestycji w obszarach kluczowych pod względem technologii i geografii;
- Potrzeba zbudowania spójnej, silnej sieci współpracy (ekosystemu) wszystkich interesariuszy / uczestników globalnej transformacji technologicznej: podmiotów gospodarczych prywatnych i publicznych, administracji rządowej i samorządowej, instytucji finansujących, partnerów zagranicznych, instytucji nauki i edukacji, organizacji poza-rządowych oraz społeczeństwa.
Ktoś może słusznie zauważyć, że dziś takie sieci współpracy już istnieją i wciąż powstają nowe, np.: klastry przemysłowe, izby branżowe, sieci naukowe i badawczo – wdrożeniowe, centra inkubacji przedsiębiorczości i akceleracji startupów. Często jednak brak powiązań między tymi środowiskami, a nawet wzajemnego informowania się o działalności.
Czas zrealizować narodową strategię łączącą wszystkie te wyspowe inicjatywy, a zarazem wychodzącą naprzeciw polskim aspiracjom wynikającym z szans jakie stwarzają rewolucja przemysłowa 4.0 oraz przebudowa globalnego łańcucha wartości oceanu światowego jak również otwarcie lądowych połączeń dla wymiany towarów i usług w Eurazji, a co za tym idzie przepływu kapitału i technologii.
Taką strategią jest program Polski Przemysł Przyszłości – PPP.
Czy Polska ma szansę stać się Dolina Krzemową XXI w.?
Jesteśmy zanurzeni w szybko ekspandującej transformacji technologicznej. Transformacja ma swoich liderów (kraje, firmy, ośrodki kreowania innowacji). Ma także swoich outsiderów (kraje dostarczające podwykonawców i konsumentów). Jak sprostać wyzwaniom jakie generują powyższe trendy rozwojowe? Jak dołączyć do liderów, aby nie zostać outsiderem?
Nie sprawdzi się kopiowanie 1/1 wzorca jakim są kalifornijska silicon valley czy izraelska silicon wadi. Jeśli pojęcie doliny krzemowej weszło już do języka debaty publicznej w Polsce, to trzeba je na nowo odczytać, przedefiniować i dopiero budować ogólnopolski program o podobnym znaczeniu symbolicznym, jako generatora współczesnej zmiany rozwojowej.
Ważnym do realizacji postulatem jest zatem wykreowanie w Polsce na nowo zdefiniowanej „doliny krzemowej” XXI w., czyli założeń i wdrożenia do realizacji idei tworzenia: społeczności innowacyjnych, kultury innowacyjności, ekosystemu rozwoju, a w praktyce: ekosystemu przemysłu 4.0.
Będziemy mogli zrealizować tę ideę konsolidując istniejące zasoby i koncepcje. W oparciu o ich aktualną mapę konturową możemy rozwinąć jeden skonsolidowany program rozwoju innowacyjności.
Definicja kluczowego w rozwoju innowacyjności pojęcia „przemysł przyszłości”.
Wąskie definiowanie:
Przemysł 4.0 to zbiorcze określenie dla innowacji technologicznych oraz koncepcji organizacji łańcucha wartości.
Tak zdefiniowany przemysł przyszłości ma szczególne odniesienie do przemysłów wytwórczych.
Szerokie definiowanie:
Przemysł przyszłości (rozszerzenie pojęcia przemysł 4.0), w szerszym ujęciu: to holistyczny model realizacyjny czwartej rewolucji przemysłowej, która podobnie, jak poprzednie (ale na zupełnie niespotykaną dotąd skalę), charakteryzuje się zdolnością do przekształcania gospodarek, społeczeństw, poprzez wprowadzenie nowych technologii i procesów (digitalizacja, automatyzacja, AI, IoT, VR, AR, uczenie maszynowe), które coraz bardziej przenikają nie tylko do biznesu, ale i w do świata, w którym żyjemy. To jest zmiana, która dotyczy nie konkretnych, będących w awangardzie, obszarów cywilizacyjno-kulturowych, ale właściwie buduje jeden wspólny obszar cywilizacyjno-kulturowy. Ośrodki generującą tę rewolucję nie znajdują się w jednym tylko obszarze geograficznym, ale mogą być rozproszone w całym świecie.
Definiowanie produktu programu.
Czym jest zatem program Polski Przemysł Przyszłości – PPP?
Przemysł przyszłości to holistyczny model realizacyjny czwartej rewolucji przemysłowej.
Tę definicję przemysłu przyszłości przyjmujemy w programie PPP.
W oparciu o tę definicję produkt programu PPP określamy następująco:
program PPP to wielonarzędziowy i wielopoziomowy model kreowania ekosystemu innowacyjnego, a właściwie stopniowego przekształcania całego obszaru Polski w ekosystem innowacyjny.
Program przemysłu przyszłości realizatorzy chcą implementować najpierw poprzez obszary gospodarcze (stopniowo w regionach) do całego obszaru cywilizacyjnego Polski.
Adresowanie rynkowe programu.
Działania w programie PPP powinny być adresowane w pierwszej kolejności wysokomarżowym branżom przemysłu przyszłości. Proponujemy skoncentrować się na 6 obszarach, w których polskie firmy mogą dołączyć do grona globalnych liderów. Są to branże:
- Med-Tech
- Nano-Tech
- Fin-Tech
- Pharma
- IoT
- Energia Odnawialna
Dzięki zachodzącej obecnie rewolucji w tych gałęziach przemysłu, polskie firmy mają szansę przesunąć się w łańcuchu wartości na pozycję dostawców kluczowych technologii i finalnych produktów. Pozwoli to najlepszym polskim firmom osiągnąć znaczącą pozycję na globalnych rynkach. Tak wykreowani globalni liderzy przemysłu 4.0 staną się kołem napędowy naszej gospodarki zapewniającym skalę na miarę polskich wyzwań i aspiracji. Tak stworzony ekosystem polskiego przemysłu przyszłości zaktywizuje potencjał polskich MŚP i startupów przyczyniając się do wzrostu innowacyjności polskiej gospodarki i wzrostu polskiego PKB.
Opracowanie: Sławomir Malewski i dr Bartosz Walter
